Scroll Top
ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ
Τι είναι η Αλλεργική Ρινίτιδα; Όταν ο βλεννογόνος της μύτης έρθει σε επαφή με ένα αλλεργιογόνο προκαλείται φλεγμονή η οποία ονομάζεται αλλεργική ρινίτιδα. Ποια είναι τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας;
  • Καταρροή (πολλές εκκρίσεις από τη μύτη ή/και οπισθορρινικές εκκρίσεις )
  • Φταρνίσματα (πολλοί και έντονοι πταρμοί)
  • Ρινική Συμφόρηση (μπούκωμα μύτης)
  • Κνησμός μύτης (φαγούρα).
Συχνά συνυπάρχουν και συμπτώματα από :
  • τα μάτια
—κνησμός (φαγούρα) —ερυθρότητα (μάτια που κοκκινίζουν και είναι  «βαριά») —καύσος (αίσθημα καψίματος) —δακρύρροια (μάτια που τρέχουν δάκρυα) —τσίμπλες —αίσθημα ξένου σώματος μέσα στα μάτια —οίδημα βλεφάρων (πρήξιμο)
  • τα αφτιά
—κνησμός (φαγούρα) —ωτίτιδα (φλεγμονή αφτιών) —βαρηκοΐα (μείωση της ακοής)
  • τους παραρρίνιους κόλπους
– ρινοπαραρρινοκολπίτιδες —κεφαλαλγία —ιγμορίτιδα, μετωπιαία κολπίτιδα, κ.α.
  • πολύποδες στη μύτη
  • άσθμα
Η συσχέτιση της αλλεργικής ρινίτιδας με το άσθμα και τη φλεγμονή των λοιπών οργάνων του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού έχει αποδειχθεί γι’ αυτό  συχνά μιλάμε για την αλλεργική ενιαία νόσο των αεραγωγών. 40% των ασθενών με αλλεργική ρινίτιδα θα εμφανίσει άσθμα και 80% των ασθενών με άσθμα έχει αλλεργική ρινίτιδα. Αυτά τα ποσοστά παρουσιάζουν διαβαθμίσεις ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή. Διάγνωση Αλλεργικής Ρινίτιδας Η διάγνωση της Αλλεργικής Ρινίτιδας γίνεται με βάση:
  • Το Ιστορικό σας, ατομικό και οικογενειακό.
Σ’ αυτό περιλαμβάνονται ερωτήσεις που αφορούν τα συμπτώματά σας, το χρόνο εμφάνισής τους και τη διάρκειά τους, την εμφάνιση άλλων αλλεργικών εκδηλώσεων στη διάρκεια της ζωής σας, την ύπαρξη άλλων νόσων, τη λήψη φαρμάκων, τον τρόπο ζωής σας στην εργασία σας-  στο σπίτι σας- στον ελεύθερο χρόνο σας,  και στοιχεία από το οικογενειακό ιστορικό σας, αν γνωρίζετε.
  • Την Κλινική Εξέταση της μύτης, του φάρυγγα (λαιμού), των ματιών, των αφτιών, των πνευμόνων και του δέρματος.
  • Τις διαγνωστικές εξετάσεις: -1) αλλεργικά δερματικά τεστ (Skin Prick Test)
και -2) specific in vitro IgE testing (sIgE) –αιματολογικός έλεγχος. Οι Αλλεργιολόγοι  είναι οι ειδικοί  γιατροί, με την εξειδικευμένη  εκπαίδευση, για τη διενέργεια και εκτίμηση των αλλεργικών τεστ. Είναι οι γνώστες της ανοσολογικής βάσης της αλλεργικής ρινίτιδας, του φάσματος των συμπτωμάτων και συνυπαρχουσών νόσων και λειτουργοί της καλύτερης και πληρέστερης θεραπευτικής αντιμετώπισης της νόσου. Πρόληψη Αλλεργικής Ρινίτιδας  Η πρόληψη της έξαρσης της νόσου μπορεί να επιτευχθεί μόνο σε ορισμένες (και δυστυχώς λίγες) μορφές. Επίσης δίνονται σαφείς οδηγίες αποφυγής έκθεσης σε ερεθιστικούς παράγοντες. Μπορούν να εφαρμοστούν κάποια μέτρα πρόληψης αν έχετε αλλεργία στα ακάρεα, στα ζώα, στους μύκητες και σημαντικά λιγότερα επί αλλεργίας στις γύρεις. Ο Αλλεργιολόγος σας θα σάς ενημερώσει για τα προαναφερόμενα μέτρα πρόληψης που προτείνονται σε κάθε περίπτωση. Μην ξεχνάτε πως πρέπει πρώτα να μάθετε σε ποιο/ποια αλλεργιογόνα είσαστε αλλεργικός/ή. ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ  ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΛΛΕΡΓΙΚΗΣ  ΡΙΝΙΤΙΔΑΣ
ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ In  vitro – In vivo tests
ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ -Συμπτώματα: Ρινική απόφραξη/συμφόρηση, ρινική καταρροή, φτέρνισμα, κνησμός. -Στα εποχιακά συμπτώματα υπερτερούν ο κνησμός & τα φτερνίσματα. -Συνήθως συνυπάρχει και αλλεργική επιπεφυκίτιδα (κνησμός ματιών, δακρύρροια). -Συνήθως, πρώιμη έναρξη (ηλικία <20 ετών) -Μπορεί να σχετίζεται με Ατοπική Δερματίτιδα, Άσθμα, Τροφική Αλλεργία, Σύνδρομο Άπνοιας-Ύπνου. -Ποικίλη εμφάνιση του βλεννογόνου: ωχρότητα, οίδημα, υπεραιμία. allergic shiners: περιοφθαλμικοί «μαύροι» κύκλοι. -Γραμμές Dennie–Morgan: πτυχές των κάτω βλεφάρων στα παιδιά. -Αλλεργική πτυχή: οριζόντια ρυτίδα κοντά στην κορυφή της μύτης. – Αλλεργικά δερματικά τεστ (SPTs)με αλλεργιογόνα. -Ειδικές IgE ορού -Ρινικά επιχρίσματα για ηωσινόφιλα (>10%) (δεν αποτελεί εξέταση ρουτίνας στην κλινική πράξη).
ΜΗ-ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ   & ΛΟΙΜΩΔΗΣ ΡΙΝΟ-ΠΑΡΑΡΡΙΝΟΚΟΛΠΙΤΙΔΑ Ιδιοπαθής Ρινίτιδα: σπάνια τα φτερνίσματα, ο κνησμός και η επιπεφυκίτιδα. NARES,CRSwNP, και Ατροφική Ρινίτιδα: Κοινή η υποσμία ή ανοσμία. NARESCRSwNPand IR: συνήθως έναρξη στην ενήλικη ζωή. Γευστική Ρινίτιδα: Συμπτώματα σχετιζόμενα με την τροφή, σε οποιαδήποτε ηλικία, κυρίως όμως σε μεγαλύτερη ηλικία. Σπάνια τα φτερνίσματα, ο κνησμός και η επιπεφυκίτιδα. Ρινίτιδα της κύησης: Κυρίως ρινική συμφόρηση τις τελευταίες 6 εβδομάδες της κύησης και μέχρι 2 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ατροφική Ρινίτιδα: Ατροφία βλεννογόνου, δυσοσμία, κρούστες και αισθητή συμφόρηση ασύμβατη με την υπάρχουσα ρινική βατότητα. Ρινοπαραρρινοκολπίτιδα: Ενδοσκοπικά ευρήματα πολυπόδων και/ή βλεννοπυώδες έκκριμα, οίδημα, ρινική απόφραξη. Χρόνια Ρινοπαραρρινοκολπίτιδα: Τα ευρήματα στην CT αποτελούν απαραίτητο προαπαιτούμενο για τη διάγνωση, όταν τα ενδοσκοπικά ευρήματα είναι ασαφή. NARES: Ρινικά επιχρίσματα για ηωσινόφιλα (οποιοδήποτε ποσό από >5% έως >20%) . • NARES, Ατροφική Ρινίτιδα & Ρινοπαραρρινοκολπίτιδα: Αντικειμενική & υποκειμενική εκτίμηση της υποσμίας/ ανοσμίας. • AERD: Πρόκληση από το στόμα ασπιρίνης για απόδειξη της ευαισθησίας.
AERD (aspirin exacerbated respiratory disease); CRSwNP (chronic rhinosinusitis with nasal polyps);  IR (idiopathic rhinitis),  NARES (nonallergic rhinitis and eosinophilia syndrome) -Modified from Papadopoulos NG, Bernstein JA, Demoly P, Dykewicz M, Fokkens W, Hellings PW, et al. Phenotypes and Endotypes of Rhinitis and Their Impact on Management: A PRACTALL Report. Allergy 2015;70:474-494. Μετάφραση Βασιλική Βούργα. Θεραπεία Αλλεργικής Ρινίτιδας (ΑΡ)
  • Ο ιδανικός στόχος της θεραπείας της αλλεργικής ρινίτιδας είναι η πλήρης επάνοδος του ασθενούς στη φυσιολογική και λειτουργική ζωή,  στην αποκατάσταση της   φυσιολογικής όσφρησης και  γεύσης και  στην επαναφορά του ήρεμου και ξεκούραστου ύπνου.
  • Ο έλεγχος της αλλεργικής ρινίτιδας είναι ζωτικής σημασίας για την ποιότητα ζωής του ασθενούς και για τη μείωση της σοβαρότητας και εξέλιξης των συνυπαρχουσών νόσων, που σχετίζονται με την αλλεργική ρινίτιδα (π.χ. άσθμα).
  • Σήμερα η θεραπεία της νόσου είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, πολλά υποσχόμενη, ειδική, με λιγότερες παρενέργειες.
  • Η απομάκρυνση των υπεύθυνων αλλεργιογόνων από το περιβάλλον του ασθενούς, όταν αυτό είναι δυνατόν, αποτελεί μια αποτελεσματική μέθοδο ελέγχου των συμπτωμάτων της ΑΡ.
  • Τα αντισταμινικά δεύτερης γενιάς είναι αποτελεσματικά στον έλεγχο των συμπτωμάτων της νόσου, ενώ ταυτόχρονα στερούνται σοβαρών ανεπιθύμητων αντιδράσεων, πλην ελάχιστης υπνηλίας που προκαλούν κάποια από αυτά σε ορισμένους ασθενείς. Δρουν ανταγωνιστικά έναντι της ισταμίνης καταλαμβάνοντας τους υποδοχείς της. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην ρινόρροια, στον κνησμό, στους πταρμούς (φτερνίσματα) και στην αγγειοδιαστολή (μερική ρινική συμφόρηση).
Όταν χρησιμοποιούνται ως μονοθεραπεία πρέπει να λαμβάνονται καθημερινά, καθ’ όλη τη διάρκεια των συμπτωμάτων. Τα 1ης γενιάς, από του στόματος  αντισταμινικά  περνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και διαχέονται στον εγκέφαλο, δρώντας έντονα κατασταλτικά στις λειτουργίες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ), γι’ αυτό και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται  στην αλλεργική ρινίτιδα.
  • Τα τοπικά (ενδορρινικά) κορτικοστεροειδή είναι η πιο αποτελεσματική θεραπευτική ομάδα στον έλεγχο των συμπτωμάτων της ΑΡ (διαλείπουσας και επιμένουσας), ελέγχοντας συνολικά τη φλεγμονή και μειώνοντας ειδικά τη ρινική συμφόρηση – ένα από τα σοβαρότερα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας. Όταν χορηγούνται στις προτεινόμενες θεραπευτικές δόσεις δεν προκαλούν κλινικά σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες.
  • Οι Cysteinyl leukotrienes (λευκοτριένια) απελευθερώνονται από τα σιτευτικά κύτταρα (μαστοκύτταρα) και τα ηωσινόφιλα κατά τη διάρκεια της πρώιμης και όψιμης αλλεργικής φλεγμονής του ρινικού βλεννογόνου. Τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη δράση των λευκοτριενίων είναι το οίδημα, η ρινική συμφόρηση και η διήθηση. Το montelukast είναι ο καλύτερα μελετημένος ανταγωνιστής των CYSLT1 υποδοχέων, με ευεργετική θεραπευτική δράση για τη μέτρια έως σοβαρή και επιμένουσα νόσο. Νέοι αναστολείς της 5-lipoxygenase ή της ενεργοποιητικής πρωτεΐνης της (FLAP)  είναι σε φάση ανάπτυξης, οι οποίοι μπορούν να αυξήσουν τα οφέλη από την αντιλευκοτριενική θεραπεία στην ΑΡ.
Το 20% των ασθενών με ΑΡ δεν απαντούν επαρκώς στη συνήθη και ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή, καθιστώντας αναγκαία την προσθήκη επιπλέον φαρμάκων για τον έλεγχο των συμπτωμάτων.
  • Στους ασθενείς με επιμένουσα ρινική συμφόρηση παρά τη λήψη τοπικών κορτικοστεροειδών, συνιστάται μια μικρής διάρκειας αγωγή με ρινικά αποσυμφορητικά ή στεροειδή από του στόματος.
  • Σε ασθενείς με επιμένουσα ρινόρροια προσθέτουμε τοπικά αντιχολινεργικά.
  • Σε μικρά παιδιά και σε εγκύους επιλέγουμε ρινικές χρωμόνες, λόγω του ασφαλούς φαρμακευτικού προφίλ.
Οι μη-φαρμακευτικές θεραπευτικές επιλογές για την ΑΡ κερδίζουν δημοτικότητα και μπορούν να εφαρμοστούν μεμονωμένες ή συμπληρωματικά.
  • Ευρέως χρησιμοποιούμενα είναι τα ισοτονικά και υπερτονικά ρινικά σπρέι (sprays).
  • Εναλλακτικές θεραπείες – όπως οι εφαρμογές ιαματικού νερού, η ενδορρινική φωτοθεραπεία, ή ο βελονισμός – είναι διαθέσιμα και έχουν διερευνηθεί σε κλινικές μελέτες. Αν και ο ακριβής μηχανισμός δράσης δεν είναι πλήρως γνωστός, τα αποτελέσματα των προαναφερόμενων θεραπειών είναι ενθαρρυντικά επί του παρόντος.
Η ενέσιμη ή υπογλώσσια ειδική αλλεργιογονική ανοσοθεραπεία (ΕΑΑ) είναι η μόνη αιτιολογική, μακροχρόνια αποτελεσματική και μακροπρόθεσμα οικονομική θεραπεία της ΑΡ. Πρόκειται για μια ανοσοτροποποιητική θεραπεία που στοχεύει στην αποκατάσταση της φυσιολογικής ανοσίας έναντι των αλλεργιογόνων. Η ισορροπία μεταξύ των IL-4-εκκριτικών Τ -helper 2 κυττάρων και των IL-10- εκκριτικών Τ- regulatory κυττάρων είναι θεμελιώδους σημασίας για την επίτευξη μακροχρόνιας ανοσολογικής ανοχής των αλλεργιογόνων. Η ειδική ανοσοθεραπεία ενδείκνυται για τη θεραπεία της μέτριας-σοβαρής διαλείπουσας ή επιμένουσας αλλεργικής ρινίτιδας (ΑΡ).  Έχει σαφή φαρμακοοικονομικά πλεονεκτήματα έναντι των άλλων θεραπειών και παίζει ένα στρατηγικό ρόλο στην πρόληψη νέων ευαισθητοποιήσεων και στην πρόληψη εμφάνισης άσθματος. Η υποδόρια ανοσοθεραπεία (SCIT) είναι αποτελεσματική για την εποχιακή και ολοετή αλλεργική ρινίτιδα(ΑΡ). Τροποποιεί την πορεία της αλλεργικής νόσου, μειώνοντας την πιθανότητα νέων ευαισθητοποιήσεων και αναστέλλοντας την εξέλιξη της ρινίτιδας προς το άσθμα. Στην SCIT ο ασθενής λαμβάνει μια σειρά ενέσεων αλλεργιογονικών εκχυλισμάτων (στα οποία είναι ευαισθητοποιημένος), οι οποίες τον απευαισθητοποιούν μειώνοντας τα συμπτώματα και την ανάγκη επιπλέον θεραπευτικής παρέμβασης. Η δοσολογία αυξάνεται σε 7 – 12 εβδομαδιαίες χορηγήσεις , ανάλογα με το είδος του εμβολίου και το βαθμό ευαισθητοποίησης, και  ακολουθεί η φάση συντήρησης με ενέσεις που χορηγούνται κάθε 4-6 εβδομάδες, για 3-5 χρόνια. Βελτίωση αναμένεται στο 80% των ασθενών, με σημαντική μείωση των συμπτωμάτων σε ένταση και διάρκεια. Το σημαντικότερο της SCIT  παραμένει η τροποποίηση της φυσικής πορείας της νόσου – με πρόληψη του άσθματος και πρόληψη νέων ευαισθητοποιήσεων-, ενώ όλες οι άλλες φαρμακευτικές θεραπείες απλά και μόνο καταστέλλουν τα συμπτώματα κατά τη διάρκεια λήψης τους. Η υπογλώσσια αλλεργιογονική ανοσοθεραπεία (SLIT) είναι η εναλλακτική θεραπεία στην ενέσιμη ανοσοθεραπεία, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας (ΑΡ).  Η SLIT μειώνει σημαντικά τα αλλεργικά συμπτώματα και την ανάγκη χρήσης επιπλέον φαρμάκων τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Η διάρκεια θεραπείας είναι 3 – 5 χρόνια. Τα θετικά αποτελέσματα παραμένουν και πολλά χρόνια μετά την παύση της ανοσοθεραπείας. Το σημαντικότερο πλεονέκτημα της SLIT είναι το ασφαλές προφίλ θεραπείας, γι’ αυτό και επιτρέπεται η χορήγησή της στο σπίτι, από τον ίδιο τον ασθενή. Υπάρχουν διαθέσιμες υπογλώσσιες σταγόνες και χάπια για τις αναπνευστικές αλλεργίες που οφείλονται σε αεροαλλεργιογόνα. Οι ανεπιθύμητες αντιδράσεις –αν παρουσιαστούν- συνήθως είναι τοπικές: κνησμός/μυρμήγκιασμα των χειλιών ή/και του στόματος, ήπιο τοπικό οίδημα των χειλιών –της υπογλώσσιας χώρας- ή της γλώσσας. Πολύ σπάνια μπορούν να εμφανιστούν συστηματικές αντιδράσεις. Δεν έχουν αναφερθεί σοβαρές ή θανατηφόρες ανεπιθύμητες αντιδράσεις. Για το θετικό αποτέλεσμα της θεραπείας απαιτείται η συμμόρφωση του ασθενούς και η επίσκεψη ανά 3μηνο ή 4μηνο στον Αλλεργιολόγο του για εκτίμηση της εξέλιξης της θεραπείας, της συμμόρφωσης και κλινικής πορείας της νόσου. Τα νέα εμβόλια για την ειδική ανοσοθεραπεία Η ειδική ανοσοθεραπεία στοχεύει στη χρήση νέων εμβολίων που θα χορηγούνται σε ενέσιμη μορφή, ενδοδερμικά ή ενδολεμφικά, με ένα ασφαλές προφίλ και η διάρκεια χορήγησής τους θα είναι μικρή, σε σχέση με τη σημερινή ανοσοθεραπεία που διαρκεί 3-5 συνεχή χρόνια. Αναμένεται η αίσια ολοκλήρωση των μελετών, ώστε να αρχίσει η χρήση τους.
  • Βιολογικοί Παράγοντες και Μονοκλωνικά Αντισώματα
Η θεραπεία με anti-IgE αντισώματα είναι αποτελεσματική στον έλεγχο των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας. Πιθανολογείται η αδυναμία της να τροποποιήσει την πορεία της νόσου, λόγω της μη-ειδικής αλλεργιογονικής δράσης της.  Αναμένεται η μελέτη της δράσης άλλων βιολογικών παραγόντων (αντισώματα anti-IL5, IL4 ή  IL13).
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.