Scroll Top
ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ

Ένα στα 13 παιδιά έχει μια τροφική αλλεργία.

Μια τροφική αλλεργία συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει μια τροφή ως επικίνδυνη και αντιδρά, όταν έρχεται σε επαφή μ’ αυτήν (κυρίως τρώγοντάς την), προκαλώντας διάφορα συμπτώματα. Έτσι προκαλείται μια τροφική αλλεργική αντίδραση.

 

Οι «τροφές» που προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις καλούνται αλλεργιογόνες. Ακόμα και μια απειροελάχιστη ποσότητα της αλλεργιογόνου τροφής μπορεί να προκαλέσει μια αλλεργική αντίδραση.

ΚΟΙΝΑ ΤΡΟΦΙΚΑ ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΑ 

 

Οι τροφές που προκαλούν συνήθως αλλεργίες είναι:

  • Το γάλα,
  • Τα αβγά,
  • Τα φιστίκια (peanuts),
  • Οι ξηροί καρποί δέντρων, π.χ. καρύδια, αμύγδαλα, φουντούκια,
  • Η σόγια,
  • Τα ψάρια,
  • Τα σιτηρά,
  • Τα θαλασσινά, π.χ. οι γαρίδες, τα καβούρια, κ.α.

Τα παιδιά μπορούν να ξεπεράσουν κάποιες αλλεργίες, όπως στο αβγό, στο γάλα και στη σόγια, ενώ μπορεί να διατηρήσουν εφόρου ζωής ορισμένες, όπως στους ξηρούς καρπούς, στα ψάρια και στα θαλασσινά.

Όλα τα παιδιά που αντιδρούν σε μια τροφή δεν έχουν υποχρεωτικά τροφική αλλεργία.  Στη διαφορική διάγνωση λαμβάνεται πάντα υπόψιν η τροφική δυσανεξία, π.χ. η δυσανεξία στη λακτόζη (lactose intolerance), η ευαισθησία στα θειώδη άλατα (sulfite sensitivity) ή  η ευαισθησία στις χρωστικές τροφίμων  (dye sensitivity).  Η αποχή από αυτές τις τροφές  είναι ο καλύτερος τρόπος να αποφύγετε μια αντίδραση.  Ο αλλεργιολόγος σας  θα διερευνήσει την ύπαρξη ή όχι αλλεργίας και θα σας δώσει τις κατάλληλες κατευθύνσεις.

 

  • Ο τύπος των συμπτωμάτων και η σοβαρότητά τους μπορούν να ποικίλουν από τη μια αντίδραση στην άλλη. Δηλαδή, κάποιες φορές τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια, ενώ άλλες φορές μπορεί να είναι τόσο σοβαρά που μπορεί να προκληθεί αλλεργικό σοκ (αναφυλακτικό σοκ) – μια κατάσταση απρόβλεπτα επικίνδυνη που μπορεί να καταλήξει στο θάνατο.
  • Μια τροφική αλλεργική αντίδραση μπορεί να περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα συμπτώματα από το δέρμα, το στόμα, τα μάτια, τη μύτη, τους πνεύμονες, την καρδιά, το στομάχι, το έντερο και το νευρικό σύστημα. Ορισμένα από αυτά τα συμπτώματα είναι:
    • Κνησμός, δερματικά εξανθήματα, κνίδωση
    • Οίδημα χειλιών, γλώσσας, λάρυγγα ή/και ματιών
    • Δύσπνοια/ αναπνευστική δυσκολία, συριγμός (σφύριγμα αναπνοής), βήχας
    • Ρινική καταρροή, φταρνίσματα, δακρύρροια
    • Ζάλη ή/και λιποθυμία
    • Επιγαστραλγία (πόνος στο στομάχι), δυσκολία κατάποσης, ενσφήνωση βλωμού, εμετός, διάρροια ή/και δυσκοιλιότητα, αίμα ή/και βλέννες στα κόπρανα
    • Ανησυχία, αίσθημα φόβου – κινδύνου, κ.α.

Ο Αλλεργιολόγος σας θα επιβεβαιώσει την ύπαρξη ή όχι τροφικής αλλεργίας, βασιζόμενος στο ιστορικό, τη φυσική εξέταση και τη διενέργεια ειδικών αλλεργιολογικών εξετάσεων ( RAST, SPT, PRICK-TO-PRICK, APT).  Θα σας προμηθεύσει  ένα γραπτό πλάνο επείγουσας αντιμετώπισης τροφικής αλλεργικής αντίδρασης, ανάλογα με τα συμπτώματα που θα παρουσιαστούν.

 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ ΣΤΙΣ ΤΡΟΦΕΣ

Οι αλλεργικές αντιδράσεις στις τροφές διακρίνονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: τις IgE-μεσολαβούμενες, τις μη-IgE μεσολαβούμενες ή τις μεσολαβούμενες από κυτταρικούς ανοσολογικούς μηχανισμούς και τις μεικτές που μεσολαβούνται από συνδυασμό  IgE και κυτταρικό ανοσολογικό μηχανισμό.

  • Οι IgE-μεσολαβούμενες (IgE-mediated) αλλεργικές αντιδράσεις προκαλούνται λόγω αντίδρασης των ειδικών IgE με συγκεκριμένες τροφές. Οι ειδικές IgE παράγονται μετά από ευαισθητοποίηση του οργανισμού στη συγκεκριμένη τροφή.
  • Οι μη-IgE μεσολαβούμενες (non-IgE mediated) αλλεργικές αντιδράσεις προκαλούνται όταν άλλα τμήματα του ανοσοποιητικού συστήματος (πλην των IgE) αντιδρούν με συγκεκριμένες τροφές.  Ένα άτομο μπορεί να έχει ταυτόχρονα IgE και μη- IgE τροφικές  αλλεργίες.

IgE-μεσολαβούμενες τροφικές αλλεργίες

Αυτού του τύπου οι αλλεργικές αντιδράσεις μπορούν να αφορούν το δέρμα, το στόμα, τα μάτια, το γαστρεντερικό, το αναπνευστικό, το καρδιαγγειακό και το νευρικό σύστημα.

Τα συμπτώματα μπορεί να είναι (ένα ή περισσότερα):

  • Κνησμός, δερματικά εξανθήματα, κνίδωση
  • Οίδημα χειλιών, γλώσσας, λάρυγγα, ματιών
  • Δύσπνοια, συριγμός, βήχας, αίσθημα πίεσης στο στήθος
  • Αίσθημα πανικού, δυσφορία, φόβος
  • Κοιλιακό άλγος, έμετος, διάρροια
  • Ζάλη, απώλεια αισθήσεων
  • Ωχρότητα, κυάνωση, υπόταση, ψυχρά άκρα.

Τα συμπτώματα δεν έχουν πάντα την ίδια βαρύτητα, ούτε την ίδια εικόνα. Άλλοτε μπορεί να είναι ήπια και άλλοτε μπορεί να είναι σοβαρά. Πάντα, όμως, πρέπει να τα λαμβάνετε σοβαρά υπόψιν. Ακόμα και αυτά που ξεκινούν ως ήπια μπορούν να εξελιχθούν σε αναφυλαξία – αλλεργικό σοκ, την πιο επικίνδυνη και δυνητικά θανατηφόρα άμεση αλλεργική αντίδραση. Στο αλλεργικό σοκ (αναφυλακτικό σοκ), συνήθως, υπάρχει ταυτόχρονη συμμετοχή από διάφορα οργανικά συστήματα και αντιμετωπίζεται απαραίτητα με αδρεναλίνη (επινεφρίνη). Τα συμπτώματα μπορούν να εκδηλωθούν εντός δευτερολέπτων έως και τρεις ώρες από την επαφή με την υπεύθυνη αλλεργιογόνο τροφή.

Διασταυρούμενη αντιδραστικότητα (Cross Reactivity)

Διασταυρούμενη αντιδραστικότητα καλείται η κατάσταση κατά την οποία όταν κάποιος έχει IgE-μεσολαβούμενη αλλεργία σε κάποια τροφή, τότε παρουσιάζει αλλεργία και σε άλλες παρόμοιες/συγγενείς τροφές. Αυτό συμβαίνει όταν οι πρωτεΐνες μιας τροφής είναι παρόμοιες με τις πρωτεΐνες άλλων τροφών. Π.χ. αν το παιδί σας είναι αλλεργικό στο γάλα αγελάδας, πιθανότατα είναι αλλεργικό και στο γάλα κατσίκας και προβάτου. Αν το παιδί σας είναι αλλεργικό στη γαρίδα, πιθανότατα θα είναι αλλεργικό στα καβούρια, στις καραβίδες και στους αστακούς. Διασταυρούμενη αντιδραστικότητα μπορεί να συμβεί και μεταξύ latex (φυσικό καουτσούκ) και των τροφών: ακτινίδιο, μπανάνα, κάστανο και αβοκάντο.

Το Σύνδρομο της Στοματικής Αλλεργίας (Oral allergy Syndrome)- Στοματοφαρυγγικό Σύνδρομο

Ορισμένα άτομα που έχουν αλλεργία σε γύρεις μπορούν, επίσης, να είναι αλλεργικά και σε συγκεκριμένες τροφές. Αυτό συμβαίνει διότι οι πρωτεΐνες των γύρεων παρουσιάζουν χημική συγγένεια με τις πρωτεΐνες ορισμένων φρούτων και λαχανικών. Π.χ. αν το παιδί σας είναι αλλεργικό στα αγρωστώδη, πιθανότατα να παρουσιάσει αλλεργική αντίδραση κατά τη βρώση ξηρών καρπών, φράουλας, ακτινιδίων, κ.α. Συνήθως οι αντιδράσεις συμβαίνουν όταν τα ευαισθητοποιημένα άτομα καταναλώνουν ωμές τροφές. Τα συμπτώματα του Συνδρόμου της Στοματικής Αλλεργίας περιλαμβάνουν κνησμό στη στοματική κοιλότητα, στη γλώσσα και στο λαιμό. Ενίοτε τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο σοβαρά, όπως κνίδωση, δύσπνοια και εμετός.  Σπάνια οι αντιδράσεις είναι τόσο σοβαρές που απαιτείται χορήγηση αδρεναλίνης.

Μη-IgE μεσολαβούμενες (non-IgE mediated) τροφικές αλλεργίες

Οι περισσότερες μη-IgE μεσολαβούμενες τροφικές αλλεργίες εστιάζονται στο Γαστρεντερικό Σύστημα (ΓΕΣ), με κυρίαρχα συμπτώματα τον εμετό, τη διάρροια, τις βλεννοαιματηρές κενώσεις και τα κοιλιακά άλγη. Τα συμπτώματα απαιτούν περισσότερο χρόνο για να εκδηλωθούν και διαρκούν περισσότερο από τις IgE-μεσολαβούμενες αλλεργικές αντιδράσεις. Ενίοτε η αλλεργική αντίδραση μπορεί να εκδηλωθεί και 3 ημέρες μετά τη βρώση του τροφικού αλλεργιογόνου. Η αδρεναλίνη δεν έχει θέση στη θεραπευτική αντιμετώπιση αυτών των τύπων αλλεργιών. Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές προτάσεις για την αντιμετώπιση του κάθε συνδρόμου. Η καλύτερη αντιμετώπιση των μη- IgE μεσολαβούμενων τροφικών αλλεργιών παραμένει η απόλυτη αποφυγή επαφής με τις ένοχες τροφές. Οι γνωστότερες τροφικές αλλεργίες αυτού του τύπου είναι: η Ηωσινοφιλική Οισοφαγίτιδα, το επαγόμενο από τροφική πρωτεΐνη σύνδρομο εντεροκολίτιδας (FPIES Food Protein-Induced Enterocolitis Syndrome) και η Αλλεργική Πρωκτοκολίτιδα.

 

 

Εκτός των προαναφερομένων αλλεργικών καταστάσεων τα τελευταία χρόνια έχουν ταυτοποιηθεί και οι ακόλουθες τροφικές αλλεργίες του ΓΕΣ:

Εντεροπάθεια επαγόμενη από τροφική πρωτεΐνη (Food ProteinInduced Enteropathy):

Εκδηλώνεται, συνήθως, μέσα στα 2 πρώτα χρόνια της ζωής με χρόνια διάρροια, σύνδρομο δυσαπορρόφησης με αναιμία, εμέτους, ελλιπή πρόσληψη βάρους, υποπρωτεϊναιμία, οίδημα και κοιλιακή διάταση. Οι συνήθεις υπεύθυνες αλλεργιογόνες τροφές για τα μικρά βρέφη είναι το γάλα και η σόγια. Στα μεγαλύτερα παιδιά προστίθενται το αβγό, τα δημητριακά και το ψάρι.

 

Ηωσινοφιλική Γαστρεντερίτιδα (Eosinophilic Gastroenteritis):

Είναι σπάνια νόσος του ΓΕΣ, που προσβάλλει παιδιά και ενήλικες. Χαρακτηρίζεται από τα ακόλουθα:

  • Συμπτώματα δυσλειτουργίας του ΓΕΣ, κυρίως κοιλιακά άλγη
  • Ηωσινοφιλική διήθηση σε μια ή περισσότερες περιοχές του ΓΕΣ, με >20 ηωσινόφιλα/HPF
  • Απουσία μιας αναγνωρισμένης άλλης αιτίας της ηωσινοφιλίας
  • Αποκλεισμός ηωσινοφιλικής διήθησης σε όργανα εκτός του ΓΕΣ.

Συχνά συνυπάρχει ιστορικό ατοπίας ή τροφικής αλλεργίας.

Τα κλινικά συμπτώματα είναι ανάλογα με τις ανατομικές θέσεις και το βάθος της ηωσινοφιλικής διήθησης, κυρίως παρατηρείται ανεπαρκής πρόσληψη βάρους, έμετοι, κοιλιακό άλγος, ανορεξία, διάρροια, υποπρωτεϊναιμία, αιμορραγία ανώτερου ή/και κατώτερου πεπτικού.

Μην ξεχνάτε!!! Η τροφική αλλεργία είναι μια από τις εκφράσεις της πολυπρόσωπης και πολυσυστηματικής νόσου της Αλλεργίας. Ο Αλλεργιολόγος του παιδιού σας θα κάνει τη σωστή εκτίμηση της νόσου, θα διενεργήσει τον απαραίτητο αλλεργιολογικό έλεγχο, σας δώσει τις σωστές οδηγίες και κατευθύνσεις και σε συνεργασία με τον Παιδίατρο και τον Γαστρεντερολόγο θα σας εξασφαλίσουν την καλύτερη φροντίδα υγείας για το παιδί σας.

Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.