Scroll Top
ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ
Η τροφική αλλεργία χαρακτηρίζεται επιτυχώς ως το «σύγχρονο τσουνάμι των αλλεργιών».  Προσβάλλει περισσότερα από 17.000.000 ανθρώπους στην Ευρώπη, εκ των οποίων 3.500.000 των πασχόντων είναι νεότεροι των 25 ετών. Η εντυπωσιακή αύξηση παρατηρείται, κυρίως, στα παιδιά και στους νεαρούς ενήλικες.  Στις ίδιες ηλικιακές ομάδες αυξάνονται και οι δυνητικά θανατηφόρες αναφυλακτικές, τροφικές αλλεργικές αντιδράσεις. Στα πλαίσια αυτών των ανησυχητικών στατιστικών τον Ιούνιο 2012 η European Academy of Allergy and Clinical Immunology (EAACI) ξεκίνησε την εκστρατεία Stop Anaphylaxis! Food Allergy Campaign, με σκοπό την ευρεία ενημέρωση για την επικίνδυνη αύξηση της αναφυλαξίας από τροφές, ιδιαίτερα στα παιδιά. Στις ΗΠΑ εκτιμάται ότι το 8% των παιδιών και 2% των ενηλίκων πάσχουν από κάποια τροφική αλλεργία. Οι τροφικές αλλεργίες είναι οι λανθασμένες απαντήσεις του ανοσοποιητικού συστήματος σε αβλαβείς τροφές, δηλ. το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου υπεραντιδρά σε μία φυσιολογικά αβλαβή τροφή, ακόμα και κατά την κατανάλωση ελάχιστης ποσότητας αυτής. Τα τροφικά αλεργιογόνα – τα μέρη των τροφών που προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις – συνήθως είναι πρωτεΐνες. Τα περισσότερα από αυτά μπορούν να προκαλούν αντιδράσεις ακόμα κι όταν μαγειρευτούν ή υποστούν διάφορες επεξεργασίες. Τα πιο κοινές αλλεργιογονικές τροφές είναι το γάλα αγελάδας ,τα αβγά, οι ξηροί καρποί, τα σιτηρά, η σόγια, τα ψάρια και τα θαλασσινά. Όλες οι τροφές ομαδοποιούνται σε οικογένειες, ανάλογα με την προέλευσή τους. Αυτό έχει σημασία για την προφύλαξη των ασθενών μας από τις διασταυρούμενες αντιδράσεις μεταξύ των τροφών της ίδιας οικογένειας (π.χ. τα φυστίκια, τα μαυρομάτικα φασολάκια, τα κοινά φασόλια και η σόγια είναι μέλη της οικογένειας των οσπρίων και παρουσιάζουν συχνά διασταυρούμενες αντιδράσεις. Μερικοί άνθρωποι, συμπτωματικά, μπορεί να είναι αλλεργικοί σε διάφορες οικογένειες τροφών. Συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας Η σοβαρότητα των αλλεργικών αντιδράσεων σε μια τροφή μπορεί να ποικίλει μεταξύ των ατόμων, αλλά ακόμα και στο ίδιο το άτομο (συνυπάρχοντες παράγοντες). Η αντίδραση είναι δυνατόν να εμφανιστεί μέσα σε λίγα λεπτά έως μερικές ώρες από τη βρώση της τροφής. Η πιο συνήθης αλλεργική εκδήλωση της τροφικής αλλεργίας (80%)  είναι η κνίδωση στο δέρμα ή/και το αγγειοοίδημα.  Τα κνιδωτικά εξανθήματα είναι ερυθρά, επηρμένα, με έντονη φαγούρα (κνησμό), εμφανίζονται ξαφνικά σε νέες περιοχές και εξαφανίζονται, επίσης, ξαφνικά. Τις περισσότερες φορές εμφανίζονται κατά ομάδες, καταλαμβάνουν μεγάλες περιοχές του σώματος και όταν εξαφανίζονται το δέρμα είναι καθαρό. Μπορεί να παρουσιάζονται μόνα ή να συνδυάζονται και με άλλα συμπτώματα. Το αγγειοοίδημα χαρακτηρίζεται από οίδημα κάτω από το δέρμα, ενίοτε είναι επικίνδυνο ανάλογα με τη θέση εμφάνισης, π.χ. προσοχή στο οίδημα λάρυγγα. Η  ατοπική δερματίτιδα, ή έκζεμα, χαρακτηρίζεται από φαγούρα, ερυθρότητα δέρματος & ξηροδερμία και μπορεί να οφείλεται ή να επιδεινώνεται στην τροφική αλλεργία. Είναι χρόνια κατάσταση και παρατηρείται σε άτομα με ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών ή άσθματος.  Συμπτώματα άσθματος, όπως βήχας, συριγμός, πίεση στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή, μπορούν να εμφανίζονται στα πλαίσια τροφικής αλλεργίας, ιδιαίτερα στα παιδιά και στους εφήβους. Τα γαστρεντερικά συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας περιλαμβάνουν εμετό, διάρροια, κοιλιακούς κωλικούς και μερικές φορές ένα ερυθρό εξάνθημα γύρω από το στόμα, κνησμός και οίδημα στο στόμα και το λαιμό, ναυτία, πόνος στην κοιλιά, οίδημα στομάχου κι ύπαρξη αερίων στην κοιλιά. Στα παιδιά είναι  συχνές μη-αλλεργικές, παροδικές αντιδράσεις σε ορισμένες τροφές, ιδιαίτερα σε φρούτα. Π.χ μπορεί να εμφανίζεται ένα περιστοματικό εξάνθημα που οφείλεται στα φυσικά οξέα των τροφών, όπως στις ντομάτες και στα πορτοκάλια, ή διάρροια που οφείλεται στην υπερβολική  ζάχαρη στους φρουτοχυμούς ή στα αναψυκτικά. Ωστόσο, άλλες αντιδράσεις είναι αλλεργικές και μπορεί να προκαλούνται ακόμα και από ίχνη της ένοχης τροφής στην επαναπρόσληψη της. Μερικά παιδιά, μεγαλώνοντας, μπορούν να ανεχτούν τροφές στις οποίες νωρίτερα παρουσίαζαν αλλεργικές αντιδράσεις, με ισχυρή εξαίρεση τους ξηρούς καρπούς. Η σοβαρότερη αλλεργική αντίδραση σε τροφή είναι η αναφυλαξία (αλλεργικό/ αναφυλακτικό σοκ). Είναι συστηματική αντίδραση, σοβαρή και μερικές φορές θανατηφόρα. Εκδηλώνεται και εξελίσσεται ταχύτατα με αίσθημα καύσους, έντονη ευθρότητα, ανησυχία, φαγούρα και μυρμήγκιασμα στο στόμα, στις παλάμες ή/και στα πέλματα. Πολύ γρήγορα εμφανίζεται κνίδωση ή/και αγγειοοίδημα , δύσπνοια, άγχος, κοιλιακές κράμπες με εμετό ή/και διάρροια. Σε σοβαρές περιπτώσεις υπάρχει πτώση της αρτηριακής πίεσης, απώλεια της συνείδησης και σοκ. Χωρίς άμεση θεραπεία η αναφυλαξία μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο. Τα συμπτώματα της αναφυλαξίας αντιμετωπίζονται  ΑΜΕΣΩΣ με ενιέμενη αδρεναλίνη, αντισταμινικά, κορτικοειδή, βρογχοδιασταλτικά, κ.α. Ακόμα κι αν έχει γίνει χρήση των προαναφερόμενων φαρμάκων πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε το πλησιέστερο τμήμα επειγόντων μονάδας υγείας- κίνδυνος πολλών κυμάτων αλλεργικού σοκ. Ο αλλεργιολόγος οφείλει να διαγιγνώσκει, να δίνει θεραπευτικές οδηγίες και να παρακολουθεί την πορεία της τροφικής αλλεργίας του ασθενούς του με περιοδικά checkups και τροφικές προκλήσεις, όταν απαιτείται. Η τροφική αλλεργία συχνά συγχέεται με την τροφική δυσανεξία, παρότι έχουν διαφορετικές αιτίες και διαφορετικά συμπτώματα. Η τροφική δυσανεξία προκαλείται από διατροφικούς παράγοντες διαφορετικούς από τα αλλεργιογόνα, όπως η δυσανεξία στη λακτόζη, οι αντιδράσεις σε ορισμένα τροφικά χημικά με φαρμακολογικές ιδιότητες- π.χ νευρικότητα μετά από κατανάλωση καφεΐνης, πονοκέφαλοι από χημικά τυριών και σοκολάτας, ή συντηρητικών. Διάγνωση Ο Αλλεργιολόγος είναι ο ειδικά εκπαιδευμένος γιατρός για να διαγνώσει μια τροφική αλλεργία. Αρχικά απαιτείται ένα λεπτομερέστατο ιστορικό, ακολουθούμενο από φυσική εξέταση. Ο αλλεργιολόγος σας θα σας ζητήσει πληροφορίες που αφορούν τη συχνότητα, την εποχικότητα, τη σοβαρότητα και τη φύση των συμπτωμάτων, το χρονικό διάστημα από την λήψη της τροφής έως την εμφάνιση των αλλεργικών συμπτωμάτων. Τα αλλεργικά δερματικά τεστ (SPT ή/και  atopy patch testείναι η εγκυρότερη εξέταση  για την αναγνώριση της ένοχης τροφής. Οι ειδικές αιματολογικές εξετάσεις (ειδικές IgE – RAST) χρησιμοποιούνται, επίσης, στη διάγνωση της τροφικής αλλεργίας, αν και έχουν μικρότερη διαγνωστική αξία. Ο Αλλεργιολόγος σας θα κρίνει ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνετε. Π.χ σε εκτεταμένο, σοβαρό έκζεμα όπου τα αλλεργικά τεστ δεν μπορούν να γίνουν, επιλέγονται οι αιματολογικές εξετάσεις. Ενίοτε απαιτούνται και οι δύο τύποι εξετάσεων. Για τη διάγνωση της αλλεργίας στο γάλα, στο αβγό, στους ξηρούς καρπούς ή το ψάρι η τιμή του CAP-RAST τεστ έχει προγνωστική αξία για την εξέλιξη της αλλεργίας. Ο αλλεργιολόγος σας μπορεί να σας προτείνει να κρατάτε ένα διατροφικό ημερολόγιο, όπου θα καταγράφετε όλες τις τροφές που καταναλώνετε, ακόμα και μία τσίχλα ή ένα ποτό. Μελετώντας το θα ληφθούν χρήσιμες πληροφορίες για τις/ην ένοχες/η τροφές/ή. Θα ακολουθήσει «δίαιτα αποφυγής» του ένοχου αλλεργιογόνου, επανεκτίμηση και πιθανή επανεισαγωγή όταν κριθεί ασφαλής. Θεραπεία
  1. Αποφυγή τροφής. Ο καλύτερος τρόπος θεραπείας της τροφικής αλλεργίας είναι η αποφυγή των ένοχων τροφών.
Πρόσφατα προτείνονται πρωτόκολλα ασφαλούς λήψης επιλεκτικών ένοχων τροφών (γάλα, αβγό), ώστε να επιτευχθεί σταδιακά ανοχή. SOS!!!- ΟΧΙ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ.
  1. Να έχετε πάντα μαζί σας τα φάρμακα αντιμετώπισης αναφυλακτικού σοκ. Οι αναφυλακτικές αντιδράσεις, δυνητικά, είναι επικίνδυνες για τη ζωή, γι΄αυτό αναλόγως των συμπτωμάτων θα πρέπει να χορηγηθούν αυτοενιέμενη αδρεναλίνη, αντισταμινικά, κορτιζόνη και βρογχοδιασταλτικά. Ο αλλεργιολόγος ενημερώνει τον ασθενή του για τη σωστή χρήση των φαρμάκων.
Χρήσιμες Συμβουλές
  1. Ενημερωθείτε ρωτώντας για τα συστατικά των τροφών. Όταν  «τρώτε εκτός του σπιτιού σας» θα πρέπει πάντα να ενημερώνεστε λεπτομερειακά για  τα συστατικά των τροφών σας, ώστε να αποφύγετε δυσάρεστες αλλεργικές αντιδράσεις από τα «κρυφά» τροφικά αλλεργιογόνα.
  2. Διαβάζετε πάντα προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων και γίνετε οικείοι με τεχνικά ή επιστημονικά ονόματα για τις τροφές. Π.χ. το γάλα μπορεί να μην αναφέρεται έτσι ως συστατικό επάνω στην ετικέτα, αλλά ως καζεΐνη (casein), sodium caseinate ή milk solids. Τα σιτηρά μπορεί να αναφέρονται ως γλουτένη (gluten). To λεύκωμα του αβγού συχνά αναγράφεται ως albumin.
Εάν έχετε αλλεργία στο γάλα  αποφύγετε τα ακόλουθα υλικά:
  • Acidified milk (Ξυνόγαλο)
  • Artificial butter flavor (Τεχνητό άρωμα Βουτύρου)
  • Butter/ butter fat/ butter oil (Βούτυρο, λίπος βουτύρου, έλαιο βουτύρου)
  • Buttermilk (βουτυρόγαλα)
  • Casein (casein Hydrolysate) (καζεΐνη, υδρολυμένη καζεΐνη)
  • Caseinates (καζεΐνούχα)
  • Cheese (Τυρί)
  • Chocolate milk, Chocolate drink (σοκολάτα γάλακτος, σοκολατούχο ρόφημα)
  • Cream (κρέμα)
  • Coffee Mate (προϊόντα καφέ)
  • Coffee Rich (προϊόντα καφέ)
  • Cottage cheese (μαλακό τυρί με τυροπήγματα)
  • Curds (τυροπήγματα)
  • Custard (κάσταρντ, κρέμα από γάλα και αυγά)
  • Ghee (βούτυρο από γάλα βουβαλιού)
  • Half & half (διάφορα μείγματα)
  • Ice Cream (παγωτό)
  • Ice Milk (παγωμένο γάλα)
  • Lactalbumin, lactalbumin phosphate (λακταλβουμίνη)
  • Lactulose (λακτουλόζη)
  • Margarines (Μαργαρίνες- διαβάστε τις ετικέτες προσεκτικά- μόνο αν είναι 100% φυτικής προέλευσης είναι ασφαλείς)
  • Milk (condensed, derivative, dry, evaporated, goat’s milk, milk from other animals, low fat, non-fat, powder, protein, skim, solids, 1% milk, 2% milk, whole)
  • Γάλα (σε κάθε μορφή: συμπυκνωμένο, παράγωγο, ξηρό/ άνυδρο, γάλα κατσίκας, γάλα από άλλα ζώα, με χαμηλά λιπαρά, χωρίς λιπαρά, σκόνη, πρωτεΐνη, αποβουτυρωμένο, στερεά πλήρης τροφή, 1% γάλα, 2% γάλα, πλήρες).
  • Nougat (νουγκά, μαντολάτο)
  • Pudding (πουτίγκα)
  • Rennet casein (πυτιά καζεΐνης)
  • Sour cream, sour cream solids (όξινη κρέμα)
  • Sour milk solids (στερεό προϊόν ξυνογάλακτος)
  • Whey (in any form) (τυρόγαλα, ορός γάλακτος)
  • Whole milk (πλήρες γάλα)
  • Yogurt (frozen, soft serve, regular, fruit and yogurt bars, etc.) (γιαούρτι: παγωμένο, μαλακό, κανονικό, με φρούτα, γλύκισμα ή επιδόρπιο με γιαούρτι, μπάρες με φρούτα και γιαούρτι, μπάρες φρούτων με συστατικά γάλακτος)
  • Baked Goods (with butter, milk product, casein, sodium caseinate, whey) (Αρτοποιήματα με: βούτυρο, προϊόντα γάλακτος, καζεΐνη, sodium caseinate, ορό γάλακτος)
  • Carmel candies (Καραμέλες και γλυκά με καραμέλα)
  • Chocolate (Σοκολάτα)
  • Flavorings (natural & artificial) (Αρωματικά- φυσικά & τεχνητά)
  • High protein flour (Αλεύρι υψηλής πρωτεΐνης)
  • Lactic acid started culture (καλλιέργεια επί γαλακτικού οξέος)
  • Lactose (Λακτόζη)
  • Luncheon meat, hotdogs, sausages, cold cuts, prepared meatballs (αλλαντικά, χοτ-ντογκ, σάντουιτς λουκάνικα, κρύα έτοιμα γεύματα, προπαρασκευασμένα κεφτεδάκια και γενικά φαγητά με κρέας)
  • Creamers, frozen desserts. ( κρέμες, παγωμένα επιδόρπια)
  • Fruit desserts (Επιδόρπια φρούτων που περιέχουν συστατικά γάλακτος)
  • Creamed type vegetables: peas, spinach, onions, etc. (κρεμώδη παρασκευάσματα δημητριακών: μπιζέλια, σπανάκι, κρεμμύδια, κ.α.)
  • Au gratin, creamed foods, scalloped foods (ογκρατέν, κρεμώδεις τροφές, γεμιστά εδέσματα)
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.