Scroll Top
ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

Το φθινόπωρο ήρθε, οι μαθητές επιστρέφουν στις τάξεις και όλοι στους συνήθεις, καθημερινούς μας ρυθμούς.

Το φθινόπωρο ήρθε, οι μαθητές επιστρέφουν στις τάξεις και όλοι στους συνήθεις, καθημερινούς μας ρυθμούς. Ο καιρός αλλάζει, η θερμοκρασία πέφτει, οι βροχές και οι ιώσεις αρχίζουν και μαζί τους και οι αλλεργίες του φθινοπώρου.

Τι σημαίνει, όμως, αλλεργία; Αλλεργία είναι η υπερβολική, ανοσολογική αντίδραση υπερευαισθησίας όταν ο οργανισμός μας έρχεται σ’επαφή με αλλεργιογόνες ουσίες. Είναι πολυσυστηματικό νόσημα! Δεν περιορίζεται μόνο στα συμπτώματα και σημεία που εντοπίζει ο ασθενής ως ¨ενοχλητικά¨. Στην πραγματικότητα συμμετέχει ¨σχεδόν¨ όλο το σώμα, το οποίο βρίσκεται σε μια κατάσταση υπεραντιδραστικότητας στην ολότητά του. Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι αλλεργίες εμφανίζουν εξελικτική πορεία ως προς τη συμπτωματολογία τους (τροφική αλλεργία→ατοπική δερματίτιδα/έκζεμα→αλλεργική ρινίτιδα→άσθμα, κ.α), τη χρονική διάρκεια και την έντασή τους στην πορεία του χρόνου. Συνήθη αλλεργικά νοσήματα είναι η ατοπική δερματίτιδα/έκζεμα, η τροφική αλλεργία, το αλλεργικό άσθμα, η κνίδωση, το αγγειοοίδημα, η φαρμακευτική αλλεργία, η αλλεργία σε νηγμό υμενοπτέρων (μέλισσα, σφήκες) και οι επαγγελματικές αλλεργίες.

Τις τελευταίες 10ετίες παρουσιάζεται σημαντική αύξηση των αλλεργικών νοσημάτων, με τη ρύπανση του περιβάλλοντος και ¨κακές¨ ανθρώπινες συνήθειες να παίζουν πρωταρχικό ρόλο σ’αυτό. Η συμμετοχή της κληρονομικότητας είναι εξίσου σημαντική. Η διαβίωση μας σε ερμητικά κλειστά σπίτια (sick buildings), μακριά από την έκθεση στο χώμα και στα βακτηρίδια που δρουν προστατευτικά έναντι της ευαισθητοποίησης σε αλλεργιογόνα, η κατανάλωση συσκευασμένων τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα συντηρητικών, η συχνή χρήση φαρμάκων από πολύ μικρή ηλικία, η διακοπή του θηλασμού πριν τον 4ο μήνα ζωής, το διαιτολόγιο φτωχό σε λαχανικά και προβιοτικά, η έκθεση στον καπνό του τσιγάρου και σε ποικίλες αλλεργιογόνες (μύκητες, ακάρεα, γύρεις, κ.α), ερεθιστικές και τοξικές ουσίες ενοχοποιούνται για την υπέρμετρη αύξηση των αλλεργιών.

Οι αλλεργίες μπορούν να προσβάλλουν οποιονδήποτε ανεξαρτήτως ηλικίας, γένους, φυλής ή κοινωνικοοικονομικής κατάστασης. Είναι συνηθέστερες στην παιδική και εφηβική ηλικία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούν να εμφανιστούν για πρώτη φορά σ’οποιαδήποτε ηλικία ή να επανεμφανιστούν μετά από αρκετά χρόνια υποχώρησής τους.

Ποιες αλλεργιες παρουσιαζουν εξαρση το φθινοπωρο;

Ως φυσική συνέχεια του καλοκαιριού και επιπρόσθετα με την έναρξη των βροχοπτώσεων και τη διατήρηση της θερμοκρασίας σε ικανοποιητικά επίπεδα αρχίζει ένα δεύτερο και σημαντικό κύμα ανθοφορίας των αγριόχορτων-ζιζανίων και των αγρωστωδών. Οι μύκητες αυξάνονται σημαντικά στο εξωοικιακό και ενδοοικιακό περιβάλλον, ευνοούμενοι από τις βροχές και τις ακόμα θερμές ημέρες του φθινοπώρου. Η προοδευτικά αυξανόμενη παραμονή μας σε κλειστούς χώρους αυξάνει την έκθεσή μας στα ακάρεα και στο τρίχωμα των κατοικίδιων ζώων.

Καθώς ο καιρός κρυώνει οι άνθρωποι κλείνουν ερμητικά τα σπίτια τους παγιδεύοντας αλλεργιογόνα και ατμοσφαιρικούς ρυπαντές εντός αυτών. Ο έλεγχος του ενδοοικιακού περιβάλλοντος παίζει πρωταρχικό ρόλο στην καλή έκβαση των φθινοπωρινών και χειμερινών αλλεργιών. Έτσι θα πρέπει να αποφεύγεται η τοποθέτηση μοκέτας ή χαλιών με παχύ πέλος, τα φυτά εσωτερικού χώρου, οι ανοιχτές βιβλιοθήκες στα υπνοδωμάτια κυρίως, τα ¨χνουδωτά¨ παιχνίδια και η ¨βαριά¨ διακόσμηση του σπιτιού. Απαραίτητη είναι το συχνό πλύσιμο των κλινοσκεπασμάτων (1-2 φορές/ εβδομάδα). Οι κουρτίνες πρέπει να πλένονται 1 φορά/μήνα. Η χρήση των ιονιστών και συσκευών κάθαρσης του ενδοοικιακού αέρα (air purifier), των ειδικών φίλτρων οικιακών συσκευών, η ειδική συντήρηση των κλιματιστικών με αντιμικροβιακούς και αντιμυκητιασικούς παράγοντες, η χρήση ειδικών αντιαλλεργικών HEPA ηλεκτρικών σκουπών, αντιαλλεργικών sprays και απορρυπαντικών που αδρανοποιούν τα αλλεργιογόνα και καλυμμάτων του στρώματος και των μαξιλαριών του κρεβατιού συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στη θεραπευτική ρύθμιση των αλλεργικών συμπτωμάτων.

Ο μήνας Σεπτέμβρης συσχετίζεται με αρκετές αλλεργικές αντιδράσεις λόγω έκθεσης στα σταφύλια (βρώση ή άμεση επαφή) και στα τσιμπήματα των υμενοπτέρων (μέλισσα, σφήκες) που έλκονται από τις δραστηριότητες του τρύγου. Τα τσιμπήματα αυτά μπορούν να προκαλέσουν από ήπιες, τοπικές αντιδράσεις έως γενικευμένες και επικίνδυνες για τη ζωή, αναφυλακτικές αντιδράσεις. Τα άτομα με γνωστή ευαισθητοποίηση στα υμενόπτερα πρέπει πάντα να φέρουν μαζί τους το ειδικό kit αντιμετώπισης αναφυλακτικού shock.

Οι ξυλόσομπες και τα τζάκια, που σύντομα θ’ανάψουν, απελευθερώνουν αλλεργιογόνα και τοξίνες. Ο καπνός που απελευθερώνεται από την καύση των ξύλων παραμένει χημικά ενεργός στο σώμα 40 φορές περισσότερο από τον καπνό του τσιγάρου. Συνεπώς τα άτομα με νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεσή τους στον καπνό του καιγόμενου ξύλου.

Αν έχετε αλλεργικό άσθμα πρέπει να ξέρετε ότι η εισπνοή κρύου αέρα, η άσκηση, το στρες, η υγρασία και οι λοιμώξεις μπορούν να προκαλέσουν κρίσεις άσθματος.

Προσοχή, λοιπόν, όταν εκτίθεστε σε κρύο αέρα φροντίστε να καλύπτετε τη μύτη και το στόμα σας με μια ειδική μάσκα κρύου αέρα ή ένα ζεστό κάλυμμα (φουλάρι, μαντήλι, κ.α). Αποφύγετε την έντονη άσκηση, χωρίς προθέρμανση. Προσπαθήστε να αντιμετωπίζετε τη ζωή με καλύτερη διάθεση, χωρίς πανικό, λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι για όλα τα πράγματα υπάρχουν λύσεις. Αποφύγετε την έκθεσή σας σε περιβάλλον ιώσεων (κοινόχρηστοι χώροι, νοσοκομεία, άρρωστοι φίλοι,κ.α). Οι ιώσεις προκαλούν έξαρση των αλλεργικών συμπτωμάτων (κνιδώσεων, ατοπικής δερματίτιδας/εκζέματος, αλλεργικής ρινίτιδας/άσθματος).

Μαθητες και αλλεργιες

30%-40% των μαθητών πάσχουν από κάποια αλλεργία. Μέσα στο 9μηνο της σχολικής χρονιάς το 10% των παιδιών θα παρουσιάσει τουλάχιστον 1 ασθματική κρίση. Το 10% του παιδικού πληθυσμού έως 10 ετών παρουσιάζει σύνδρομο ατοπικής δερματίτιδας/εκζέματος. Η τροφική αλλεργία ανέρχεται στο 8% των παιδιών προσχολικής ηλικίας, με μείωση στο 3% στη σχολική ηλικία αποτελώντας σοβαρό πρόβλημα για τους παιδικούς σταθμούς, τα ολοήμερα νηπιαγωγεία και σχολεία που παρέχουν τροφή στους μαθητές τους. Η τροφική αλλεργία, συνήθως, εκδηλώνεται με κνησμώδες, κνιδωτικό εξάνθημα (¨καντήλες¨ με έντονη φαγούρα). Σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να εκδηλωθεί με αγγειοοίδημα (οίδημα χειλέων, οφθαλμών)- απόφραξη λάρυγγα, ή/και αλλεργικό σοκ. Συχνή είναι και η εμφάνιση παροξυσμικού βήχα ως εκδήλωση τροφικής αλλεργίας. Οι κύριες αλλεργιογόνες τροφές είναι το γάλα, το αβγό, οι ξηροί καρποί, τα θαλασσινά και εποχιακά τώρα το σταφύλι. Επιβεβλημένη είναι η ανάγνωση των ετικετών των τροφίμων, για την αποφυγή της κατανάλωσης τροφών που περιέχουν συντηρητικά και χρωστικές ουσίες που προάγουν, προκαλούν και μεγιστοποιούν τις αλλεργικές αντιδράσεις. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να γνωρίζουν ότι τα 2/3 των θανατηφόρων, τροφικών, αλλεργικών αντιδράσεων συμβαίνουν στο σχολείο. Έτσι οι τροφικές οδηγίες πρέπει να τηρούνται αυστηρά. Αναφέρονται περιστατικά σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων από την εισπνοή του αλλεργιογόνου που τρώει ο διπλανός (π.χ φυστίκια), από φιλί ατόμου που έχει προηγουμένως καταναλώσει το απαγορευμένο αλλεργιογόνο ή από τυχαία ¨μόλυνση¨ των οικιακών συσκευών με αυτό (π.χ. χρήση του ίδιου σκεύους για παρασκευή φαγητού σε αλλεργικό και μη-αλλεργικό άτομο). Συνεπώς είναι απολύτως απαραίτητη η συνεργασία μαθητών-γονέων-γιατρών-εκπαιδευτικών για το σωστό χειρισμό τέτοιων περιστατικών.

Τα κύρια αίτια αλλεργικής ρινίτιδας/άσθματος στους μαθητές είναι τα ακάρεα και οι μύκητες που βρίθουν στους σχολικούς χώρους. Ο συχνός αερισμός των τάξεων, η επιμελής καθαριότητα, η αποφυγή μοκετών και χαλιών μειώνουν το αλλεργιογονικό φορτίο. Οι έντονες οσμές των απορρυπαντικών, οι χημικές ουσίες, η κιμωλία και οι μαρκαδόροι μπορούν να προκαλέσουν εξάρσεις αλλεργικής ρινίτιδας/άσθματος.

Στους προαναφερόμενους παράγοντες προστίθεται και το κάπνισμα που αρχίζει, δυστυχώς, στις μεγαλύτερες τάξεις του Γυμνασίου και Λυκείου.

Οι αναπνευστικές λοιμώξεις και ησωματική άσκηση είναι σημαντικά αίτια εκλυσης κρίσης στα άτομα με αλλεργικό βρογχικό άσθμα. Όταν οι γονείς παρατηρούν ότι το παιδί τους παρουσιάζει συνεχή βήχα ή παραπονείται για δύσπνοια ή αίσθημα βάρους στο στήθος ή έχει συνεχώς μπουκωμένη μύτη θα πρέπει να απευθύνονται στον ειδικό γιατρό. Οι εκπαιδευτικοί που παρατηρούν τα προαναφερόμενα συμπτώματα ή την έκλυση βήχα/δύσπνοιας/εύκολης κόπωσης μετά από άσκηση πρέπει να ενημερώνουν τους γονείς για να επισκεφθούν ειδικό γιατρό.

Οι αλλεργικοί μαθητές χάνουν συχνά μαθήματα λόγω της νόσου των, έχουν ακούσια μειωμένη προσοχή, συχνά αισθάνονται υπνηλία κατά την ώρα του μαθήματος λόγω του διαταραγμένου ύπνου κατά τη διάρκεια της νύχτας, δε γυμνάζονται επαρκώς, αισθάνονται συχνά άρρωστοι και διαφορετικοί, με αρνητική επίπτωση στον ψυχισμό τους και την αυτοεκτίμησή τους. Η οικογένεια και οι εκπαιδευτικοί οφείλουν να είναι ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι με τα ιατρικά προβλήματα των μαθητών. Η συνδρομή τους στην καλή ποιότητα ζωής των παιδιών ξεκινά από την παρατήρηση αυτών, την ενημέρωση, τη φροντίδα και την καλή συνεργασία γονέων-γιατρών-δασκάλων.

Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.